Lisedeyken, Amerika'lı İngilizce öğretmenimiz "Don't judge a book by its cover," demişti. Yani bir kitabı kapağına göre değerlendirmememizi salık vermişti. Bu lafı çok sevmiştim o zaman. Günümüzde piyasaya çıkan kitapların kapaklarının ne kadar özenle tasarlandığını gözlemledikçe de aklıma takıldı. Çünkü artık görsellik çok önemli. Tabii ki bir kitabın esas değerini içeriği belirler. Ancak konuya uygun ve usta bir şekilde tasarlanmış bir kapak, okuyucunun dikkatini çekip birçok kitabın arasından sıyrılmasını sağlayabilir. Bunun özellikle genç okurlar için geçerli olduğunu düşünüyorum. Çocuklara ve gençlere yönelik kitaplarda kapak tasarımı ve kitabın içindeki görsellerin önemi büyük.
Tabii yayımladıkları kitaplara sade tasarımları uygun gören yayınevleri de var. Can Yayınları bunlardan biri. Genellikle beyaz zemin üzerinde tek bir görselin kullanıldığı kapaklar, hep bu yayınevini çağrıştırır insana. Ancak Can Yayınları bile, bu geleneği yavaş yavaş bozarak farklı ve daha renkli kapak tasarımlarına yönelmeye başladı. Hatta kitapların boyutlarını da değiştirmeye ve büyütmeye başladılar. Demek ki, içerik kadar görsellik algısı da önemli. Elif Şafak'ın "Aşk" adlı romanı, erkek okuyucuların pembe kapağı nedeniyle toplum içinde okumaya çekindikleri serzenişi yüzünden, bir de gri kapak seçeneğiyle piyasaya sunulmuştu...
Kitabın kapağı, baskı kalitesi, yazıların büyüklüğü gibi faktörlerin hepsi bence insanın okuma zevkini etkiliyor. Mesela ben cep boyu kitapları okumaktan pek fazla keyif almıyorum. Keşke yurtdışında daha yaygın olan "hard cover", yani ciltli kitaplar Türkiye'de de basılsa. Genelde maliyetin artmaması için yayınevleri ciltli kitaplar basmayı pek fazla tercih etmiyorlar. Fakat bu, kitabın dayanıklılığını arttıran ve ömrünü büyük ölçüde uzatan bir unsur.
Bence kapak önemlidir. Kapak tasarımı da içeriğe yapılan bir göndermedir, tasarımcının yorumudur ve ardında bir emek gizlidir. Ben bu yüzden bir kitabı elime aldığımda bir çok insanın es geçtiği "emeği geçenler" sayfasına bakarım. Tasarımcının bir kitabın içeriğini tek bir sayfada okura en çarpıcı şekilde yansıtmanın yolunu bulması gerekir. Neyse ki artık kitap kapakları giderek daha çok önemseniyor, hatta bu uğurda yarışmalar bile düzenleniyor. Çoğunlukla gizli kahramanlar olan kapak tasarımcılarına da haklarını teslim etmemiz gerekiyor...
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder